avukatkatibi

Haciz, Borcunu ödemeyen borçlunun menkul (taşınabilir) ve gayrimenkul (taşınmaz) mallarına, alacaklının talebi üzerine adli ve idari makamlarca el konulmasıdır. Son zamanlarda haczedilen mallarda meydana gelen artış haczedilen ve satışa sunulacak mallara ilişkin bilgilerin yer aldığı web sitelerindeki ciddi artış da borçluların sayısının çokluğuna da işaret etmektedir. İcra daireleri her geçen gün açılan icra dosyalarıyla baş edemez durumda kalırken, icra dairelerine alacakları için koşanların sayısı her geçen gün artmaktadır.

Bilhassa kredi ve kredi kartı borçlarından dolayı icraya verilenlerin sayısı başta gidiyorsa da alışveriş mağazalarının da yadırganmayacak şekilde banka ve finans kurumlarından sonra geldiği de gözden kaçmamaktadır.

Banka ve finans kurumları alacaklarının tahsili amacıyla şirket dışı avukatlara dosyalarının takip yetkisini vermesiyle hukuk bürolarının birer borçlu arama bürolarına döndüğü bilinmektedir. Borçluların artışı ve borçluya ulaşma gayretleri avukat bürolarına yeni eleman alımına da neden olmaktadır. Avukat kâtip ve sekreterlerinin dışında çağrı ( telefonla borçluya ulaşma –arama ) elemanlarının da talep görmesi yeni bir iş sektörünü ortaya çıkarmış oldu. Gazetelerdeki seri ilanların dışında baroların sayfaları arasında “yardımcı eleman” başlığı altında aranan ve iş arayan eleman sayısı da giderek artmaktadır.

Buraya kadar yazılanlar normal kategoride olan gelişmelerdir.  Ancak bilhassa alışveriş merkezleri kendi bünyelerinde kurdukları hukuk bölümleriyle alacak takiplerini icraya vermeden önce borçlularına sanki icra takibi ve avukata devredilmiş dosyalara muhatap olduklarını düşündürecek uygulamalara geçmektedirler. Şirketlere alınan elamanlara borçlulara ulaşmalarını sağlatan firma yetkilileri verdikleri talimatta borçlulara” hakkında icra takibi açtıklarını, şu kadar gün içinde borcu ödemedikleri takdirde haciz işlemine geçeceklerini, gerekirse hapis cezası uygulatacakları tarzında korkutucu – uyarıcı sözler söyleterek borçluyu adeta tehdit etmektedirler. Hatta daha ileri giden bazı firmaların elemanları hızlarını alamayarak borçluların adresine giderek kendilerine “icra memuru” süsü vererek evlere girmektedir. Zaten “icra –haciz” kelimelerine karşı hassas olan vatandaş eğer hukuki işlemleri de bilmiyorsa bu kişilere kapılarını açmaktadırlar.

Eve girmeye cesaret eden alacaklı tarafı elemanlar karşılarındaki insanların saflığından – bilgisizliğinden faydalanarak işi daha ileriye götürerek ev-dükkan mallarını sözde haczederek işlem (!) yapmaya başlamakta bir yanda da sözle taciz edecek şekilde icra işlemlerini sürdürmektedirler. Daha cesur olanlar ise kendi firmalarından satın alınmış ancak borcu ödenmemiş malları borçluların evinden kaldırarak götürmektedirler. Vatandaş ise eve icra geldi, devlet memurudur diyerek karşı gelemedikleri bu eylemler karşısında borcunun bitmesine sevinerek susmak zorunda kalmaktadırlar.

Bunların dışında, yaşanması muhtemel kötü olaylar da olabilmektedir. Bazı uyanık hırsızlarda borçlu olduklarını tespit ettikleri kişilerin bilhassa minibüslerle kapılarına gelmekte, kendilerine icra memuru süsü vererek haciz yapacakalrını söylemektedirler. Yükse hafif pahada ağır eşyaları bulduklarında ise ele geçirdikleri mallarla kayıplara karışmaktadırlar.

KAPIYA HER GELEN HACİZ YAPABİLİR Mİ?

Bilhassa borçlu olan vatandaşların kapılarına gelen herkesi icra memuru olarak görmemeleri gerekmektedir. Kendisini avukat olarak tanıtan kişi kimliğini ibraz etse de yanındaki kişi icra memuru olmayabilir. Ya yanındaki kâtibidir, ya şirkette çalışan bir elemandır veya arkadaşıdır. İcra memurları Adalet bakanlığında çalışan ve kimlikleri bulunan resmi görevlilerdir. Kendisini icara memuru olarak tanıtan kişilere kimlik sorulmalıdır. Gerekirse sicil numaraları ve isimleri kayıt edilmelidir. Ve şu asla unutulmaması gerekir ki haciz ihbarnamesi ( ödeme emri) tebliği yapılmadan haciz işlemi ( ihtiyati haciz hariç ) yapılamaz.

Ayrıca İCRA ve İFLAS KANUNU’nun III- TATİLLER VE TALİKLER bölümünün BÜTÜN BORÇLULAR HAKKINDA başlığı altında kanun koyucunun  “MADDE 51 - (Değişik: 538 – 18.2.1965 / m24) Güneşin batmasından bir saat sonra ile güneşin doğmasından bir saat önceye kadarki devrede (Gece vakti) ve tatil günlerinde takip muameleleri yapılamaz. Ancak, gece iş görülen yerlerde gece vakti hasılât haczi mümkündür. Tatil günlerinde haciz ve tebligat yapılabileceği gibi muhafaza tedbirleri de alınabilir. Borçlunun mal kaçırdığı anlaşılırsa gece vakti dahi haciz yapılması caizdir. Bir borçlu hakkında Kanunda gösterilen sebeplerden dolayı icra talik edilmiş veya konkordato ( iflas antlaşması ) için mühlet verilmiş ise, o borçluya karşı takip muamelesi yapılamaz.” Dediği asla akıldan çıkartılmamalıdır.

Burada bilinmesi gereken durumun altına çizmekte yarar vardır. “Güneşin batmasından bir saat sonra ile güneşin doğmasından bir saat önceye kadarki devrede (Gece vakti) ve tatil günlerinde takip muameleleri yapılamaz.”istisna hariç.

Ayrıca hacze gelen memur haciz işleminden sonra haciz tutanağının bir nüshasını vermek zorundadır. Bu tutanak verilmezse mutlaka istenmelidir. Haciz tutanağı vermiyoruz tarzında bir cevap alırsanız ki yasada böyle bir durum yoktur, hemen polise haber verilmelidir. Gelenlerin şüpheli hareketlerini tespit ederseniz polise haber verilmelidir. Eğer gelenlerin kesin icra memuru olduğuna, icra dairesinden geldiğine emin olunduğu takdirde haciz tutanağının unutulma nedeniyle verilmemesi gibi bir durum olursa İcra dairesine gidilerek bunun temin edilmesi gerekir.

Unutmayın “adli ve idari makamlarca” haciz işlemi uygulanır. Her alacaklı avukatını yanına alarak hiçbir borçlunun malına haciz işlemi uygulayamaz.

Son söz olarak şu uyarının dikkate alınması faydalı olacaktır. Evinize elinde pembe dosya ile gelen herkesi kabul etmeyin. Önce kapıda kim olduklarını ve nereden niçin geldiklerini sorgulayınız. Kimliklerini isteyiniz ve kontrol ediniz. Eğer borcunuzdan dolayı ve icra dairesinden geldiklerine inanırsanız kapıyı açarak görevlerini yapmalarını sağlamak zorundasınız. Gelenler gerçek memur ise ve kapıyı açmazsanız polis ve çilingir vasıtasıyla içeriye girme hakkına YASAL olarak sahiptir. Aksi durumda sahte evraklarla canınıza da kastedebilirler veya göz göre göre siz başındayken dahi eşyalarınız çalınabilir...

Kapımda İcra Memurları Varsa Ne Yapmalıyım ?

İcra takip işlemi alacaklının icra dairesine başvurması ile başlamaktadır. İcra dairesi ilgili süre dahilinde borçlu kişi yada kuruma tebligat göndermektedir. İcra takip işlemi borçlu açısından bazı sebeplerden ötürü talik yani erteleme hallerine olanak sağlamaktadır. Buna göre borçluya karşı icra işlemlerinin yapılamadığı hallere bir göz atalım.

Tatil gün ve saatleri; 
İcra kanunumuzda “gece vakti” icra takip işlemi yapılamamaktadır. Buradaki “gece vakti” ibaresi ise şöyle açıklanmaktadır; güneşin batmasından bir saat sonra ile güneşin doğmasından bir saat önceye kadar, aradaki zaman dilimi gece vakti olarak adlandırılmıştır. Dolayısıyla bu vakit aralığında icra takip işlemi yapılamamaktadır.  Ancak bu vakit aralığında bazı istisnalar mevcuttur. Bunlar ise bu vakitlerde haciz ve tebligat işleminin yapılabilmesidir. Peki neden gece vakti haciz işlemi yapılsın? Bu sorunun cevabı da icra kanunumuzda belirtilmiştir. Buna göre; özellikle gece iş gören mekanlarda, bunlar bar vb. gece faaliyeti ile kazanç sağlayan işletmeler olmaktadır. Bir başka şekilde, gece vakti borçlunun mallarını kaçırma (alacaklıdan saklama) ihtimalinin varlığı, gece vakti haciz yapılabilmesine olanak sağlamıştır. Borçlunun böyle bir şüpheye sebep olması bu vakitte haciz işlemini gerçekleştirebilir. Bir başka sebep ise, gündüz devam eden haciz işlemlerinin geceye sarkmasıdır.Bu durum gece vakti haciz işlemine zemin hazırlamaktadır. Tebligat ise, gece vakti bir kısıtlama olmadan yapılabilmektedir.

Tatil günlerinde ise kural olarak, icra kanunumuz hiçbir icra takip işleminin yapılamayacağını belirtmiştir. Yine tatil günlerinde bu kurala bir kaç istisna mevcuttur. Bunlar, tatil günlerinde haciz yapılabilmesi, güvenlik tedbirlerinin alınabilmesi ve tebligat yapılabilmesidir.

Tüm bunlardan başka, icra takibi belli sebeplerden ötürü, belli süreler dahilinde ertelenmekte ve sonraki zamana atılabilmektedir. Burada borçlunun özel durumları ön plana çıkmaktadır. Bunlara genel olarak bakacak olursak; eğer borçlunun yakınlarından birisinin ölmesi halinde, icra işlemi 3 gün süre ile ertelenmektedir. Bir başka erteleme sebebi ise; borçlunun ölümüdür. Burada devreye mirasçının durumu girmektedir. Eğer mirasçı, mirası açıkca kabul etmiş ise icra takip işlemi 3 gün ertelenmektedir. Fakat mirasçı, mirası açıkca kabul etmemiş ise icra takip işlemi 3 ay sonraya ertelenmektedir. Yine, borçlunun tutuklu olması da icra takip işlemini ertelemektedir. Bir başka erteleme sebebi ise, borçlunun asker olması veya ağır hasta olması icra takibini ertelemektedir.

«Bu yazı ekonomi bulvarı yazarı tarafından yazılmıştır…alıntı yapılması halinde kaynak gösterilmesi zorunludur.